Het werk met de titel “Heb je je draai gevonden?“, van Joyce van Heek maakte in 2020 deel uit van de expositie Toekomstdenken in Zaal Zuid te Hengelo Overijssel. Een ruimtelijke installatie bestaande uit een lemniscaat-achtig, hangend en bewegend object dat gepaard ging met videobeelden.
Ik was geïntrigeerd door de trage, intense beweging en de tactiliteit van het werk (borstelige, op spanning staande haren van wilde dierenhuid), waardoor ik het heel graag wilde (en mocht) aanraken.
Joyce van Heek maakt tekeningen, ruimtelijk werk en installaties met diverse technieken en materialen. De thema’s in haar werk hebben te maken met vrijheid en gevangenschap. Zij doet hier onderzoek naar op diverse terreinen.
Voor het project Toekomstdenken heb ik Joyce begeleid in de vorm van een Masterclass traject. Gedurende haar werkproces had zij als doel haar grenzen te verleggen. Als kostuumontwerpster heeft zij in haar eerste werkjaren commercieel en resultaatgericht in Amsterdam gewerkt. Het presteren en werken in opdracht gaf een zekere druk. Dit gevoel zit haar, na al jarenlang beeldend kunstenaar te zijn, nog in de weg. Het beperkt haar in haar creatieve proces.
Ik stelde voor om alles wat met deze vorm van prestatiedrang te maken had even te parkeren, en handmatig te gaan experimenteren. In plaats van dierenhuid te gebruiken om kostuums van te maken met een naaimachine werkt zij beeldend met dierenhuid.
Toen Joyce na een paar weken het woord ‘worstelen’ ging vervangen door ‘spelen’ om aan te geven waar ze mee bezig was, werd ik heel enthousiast. Er begon een interessant proces op gang te komen. In de vorm van tekendagboeken maakt Joyce dagelijks teksten en tekeningen over haar leven en werk op de boerderij in haar woonplaats Haaksbergen. Deze tekeningen zijn tevens ontwerpschetsen voor installaties en sculpturen. Het zijn intieme en tevens krachtige werken in diverse materialen en tot stand gekomen met diverse technieken. Niet alleen laat zij zich inspireren door de gedomesticeerde dieren op de boerderij, maar ook door de in het wild levende dieren in het omringende bos. De natuur en fauna bepalen voor een groot deel haar leven.
Wat Joyce vooral wil aankaarten met het thema Toekomstdenken is de complexiteit van het bewust zelf ervaren van veehouderij in Nederland. Hoe ga je om met het houden van nutsdieren? Persoonlijk vermijdt zij het consumeren van anonieme dieren, waarvan ze niet kan achterhalen hoe ze gehouden worden en waar ze vandaan komen. Haar eigen ervaringen op dit gebied wil ze met anderen delen om hierdoor een bewustzijn te creëren waarin er meer respect is naar het dier toe.
In boekje (en deels op deze website) zijn de resultaten zichtbaar van een diepgaand, persoonlijk onderzoek.
Susanne Maria Wolf
Beeldend kunstenaar
Boegbeeld voor het project TOEKOMSTDENKEN